Saldanada Awdal (Carabi: عدل; Wadaad: ‏سَلْدَنَدي عَدَلْ‎; Af Ingiriis : Adal; micno ahaan "Cadaalad") (sidoo kale loo yaqaanay Boqortooyada Adal) waxay aheyd boqortooyo xukumi jirtay deegaano badan oo ka tirsan Gobolka Awdal ee Somaliland, meelo ka mid ah dhulka Itoobiya iyo Jabuuti ilaa Eratareya. Boqortooyada Cadal waxey ka mid ahayd boqortooyada ugu taariikhda dheeraa uguna awooda weynaa gayiga iyo deegaanada ay dagaan dadka Somaliland iyo agagaarkooda. In kastoo boqortooyadu ka bilaabantey magaalada taariikhiga ah ee xuddunta u ahayd ee Saylac waxay saldhigyo waaweyn ku lahayd magaalada Harare iyo nawaaxigeeda. Magaalada Saylac ayay ka bilaabantey boqortooyadu ka dib ku fidey deegaanka geeska Afrika. Sanadihii 1415 ilaa 1577 ayay boqortooyada Cadal ugu awood badneyd goortaas ooy maamuleysay in ka badan shan kun oo kilomitir isku wareeg ah.

Boqortooyada Cadal sidoo kale loo yaqaano Adal waxa lagu xasuustaa dagaalo waaweyn oo ay inta badan la galeen Itoobiya.

TAARIIKHDA AWDAL

Boqortooyada Awdal (sidoo kale Awdal, Adl, ama Adel ) waxay xuddun u ahayd Seila, oo ahayd caasimadeeda. Waxaa aasaasay qabaa'illada maxalliga ah ee Soomaaliyeed bilowgii qarnigii 9aad. Zeila waxay soo jiidatay ganacsatada adduunka oo dhan, waxayna gacan ka geysteen hodanka magaalada. Zeila waa magaalo qadiim ah waxayna ka mid ahayd magaalooyinkii ugu horreeyay adduunka ee ay qaataan Islaamka.

Dabayaaqadii qarnigii 9aad, Al-Yaqubi, oo ah aqoonyahan Muslim ah oo reer Armenian ah isla markaana safar ah, wuxuu qoray in Boqortooyada Adal ay tahay boqortooyo aad u yar isla markaana Zeila ay u shaqeysay xaruntii boqortooyada, oo taariikhdu ku beegneyd bilowgii qarnigii.

Diinta islaamka ayaa lagu soo rogay gobolka Geeska hore horaantii gacanka carbeed, waxyar kadib hijriyada . Masaajidka al-Qiblatayn ee magaalada 'Meila' ee laba mhrab masaajidka waxay taariikhdu ahayd qiyaastii qarnigii 7-aad, waana Masjidka ugu da'da weyn Afrika. Dabayaaqadii qarnigii 9aad, Al-Yaqubi wuxuu qoray in muslimiintu ku noolaayeen dhinaca badda woqooyi ee Soomaaliya. Sharciga ayaa waxaa xukumayey aasaaska somalida maxalliga ah ee ay asaasay Adelites. Taariikhda Adal laga soo bilaabo xilligan aas-aaska waxaa lagu tilmaami karaa dagaallo is xigxigay oo lala galay Abtiyoland deris la ah.

Yusuf bin Ahmad al-Kawneyn wuxuu ku dhashay Zeila muddadii boqortooyada Adal. Al-Kawneyn waa muwaadin Soomaaliyeed oo Muslim ah. Waxaa la rumeysan yahay inuu yahay aasaasaha iyo abtirsiinta qoyska boqortooyada ee loo yaqaan ' Walashma Dynasty', kaasoo markii dambe xukumayay Ifat Sultanate iyo Adal Sultanate intii lagu jiray qarniyadii dhexe.